Kayıt ve Tescile Tabi Olmayan Araç Satışlarında ÖTV Beyanı

Ymm. Ali Alıç

alialic@aa-ymm.com

I.Giriş.

Bilindiği gibi, kayıt ve tescile tabi araç satışlarında ÖTV Beyannamesi motorlu araç ticaret yapan bayilerce elektronik ortamda verilmektedir. Ancak kayıt ve tescile tabi olmayan araçlara ait ÖTV Beyannamesinin ne zaman ve kimler tarafından verileceği konusunda uygulamada bazı tereddütler yaşanmaktadır. Gelir İdaresi başkanlığının bir çok özelgesinde, özellikle TSK’ya yapılan araç satışlarıyla ilgili ÖTV nin gümrüğe ödeneceği belirtilmekte, ancak gümrük idaresine gidildiğinde de (daha önce ithal edilen araçla ilgili) gümrük giriş beyannamesinin düzeltilmesi ve cezalı tarhiyat yapılması gerektiği belirtilmektedir.

Bu makalede, kayıt ve tecile tabi olmayan motorlu araç satışlarında ÖTV beyannamesinin gümrüğe mi yoksa vergi dairesine mi verileceği konusu üzerinde durulacaktır.

II.Kayıt ve Tescile Tabi Olmayan Taşıt satışlarında ÖTV Mükellefi kimlerdir.

Bilindiği gibi, 4670 sayılı ÖTV Kanununa ek (II) sayılı liste kapsamı araç satışlarıyla ilgili uygulama genel tebliği yayımlanmış bulunmaktadır.

Söz konusu tebliğ ve 4670 sayılı ÖTV Kanununa göre, (II) sayılı liste kapsamı araç satışlarında mükellef, “(II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tabi olmayanları imal, inşa, ithal edenler veya ÖTV uygulanmadan önce müzayede yoluyla satışını gerçekleştirenlerdir.” Şeklinde tanımlanmıştır.

Bu durumda, kayıt ve tescile tabi olmayan araç satışlarında ÖTV mükellefi, “araç Türkiye’de imal edilmişse imal edenler veya araç ithal edilmişse, ithal edenlerdir” şeklinde tanımlayabiliriz.

III.Vergi Doğuran Olay ve Beyan Usulü.

Bilindiği gibi, motorlu araç ticaret yapanlar tarafından satışı yapılan bir aracın (özellikle 87.03 GTİP tarife pozisyonuna giren bir aracın) alım aşamasında bu aracın ileride kayıt ve tescile tabi olmayan bir araç olarak satışı yapılıp yapılmayacağı bilinmediği için, böyle bir araç kayıt ve tescile tabi olmayan bir araç olarak (örneğin TSK’ya) satışı yapıldığında vergi doğuran olay ne zaman gerçekleşmekte ve ÖTV Beyannamesi ne zaman ve nasıl verilecektir?

Bilindiği gibi, “tescile tabi olmayan araç satışlarında vergi doğuran olay; (II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tabi olmayanların ithali veya bunları imal edenler tarafından tesliminde gerçekleşecektir.” Başka bir deyişle, kanun koyucu “kayıt ve tescile tabi olmayan araç satışlarının sadece imalatçılar ve/veya ithalatçılar tarafından yapılmasını” motorlu araç ticareti yapan bayiler tarafından böyle bir satış yapılması öngörülmemiştir. (Bu büyük bir eksikliktir)

14 nolu ÖTV Genel Tebliğinde ise şöyle bir açıklama vardır; “Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından kayıt ve tescil edilen araçlar, ÖTV Kanunu uygulamasında “kayıt ve tescile tabi olmayan araçlar” olarak değerlendirilmektir. Bu durumda vergiyi doğuran olay, (II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tabi olmayanların ithali veya bunları imal edenler tarafından tesliminde gerçekleşecektir. Dolayısıyla Kanuna ekli (II) sayılı listedeki araçlardan Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından kayıt ve tescil edilecek olanların, ithalinde ÖTV ithal edenler tarafından gümrük idaresine ödenecek, imalatçıları tarafından tesliminde ise imalatçıları tarafından hesaplanacak ÖTV, teslim tarihini takip eden ayın 15 inci günü akşamına kadar KDV yönünden bağlı bulunulan vergi dairesine (2B) numaralı ÖTV beyannamesi verilmek suretiyle beyan edilip ödenecektir. Öte yandan ÖTV Kanunu eki (II) sayılı listede yer alan 87.04 ve 87.05 tarife pozisyonundaki araçlardan kayıt ve tescile tabi olmayanlar ÖTV kapsamı dışında tutulduğundan, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından kayıt tescil edilecek olan 87.04 ve 87.05 tarife pozisyonu kapsamındaki araçlar ÖTV’nin konusuna girmemektedir”.

Bakanlığın birçok özelgesinde de “kayıt ve tescile tabi olmayan araçların ÖTV sinin ithalatçılar tarafından gümrük idaresine ödeneceği” belirtilmiştir. Ancak Bakanlığın bu görüşüne katılmak mümkün değildir. Bu görüş ticari hayatın doğal akışına uygun değildir.

Çünkü, Bakanlık kayıt ve tescile tabi olmayan araçların daha önceden (teslimden önce) Türkiye’ye ithal edilmiş olma olasılığı üzerinde hiç durmamıştır. Ticari hayatta özellikle ithal edilen araçlarla ilgili olarak aylar öncesinden sipariş verilmekte, kitlesel ithalat yapılmakta, bu nedenle ithalatçıların (distribütörlerin) stoklarında yüzlerce araç bulunabilmektedir. Böyle bir durumda örneğin 6 ay önce ithal edilmiş 87.03 tarife pozisyonundaki bir aracı TSK beğenir ve satın almak isterse, Bakanlığın özelgelerine göre ithalatçı söz konusu aracın ithal edildiği GGB ni düzeltmesi, geç ödenen ÖTV yi cezalı ve gecikme zamlı olarak ilgili gümrük idaresine ödemesi gerekmektir.

Böyle bir uygulama olamaz. Bu görüşe katılmak mümkün değildir. Çünkü,  söz konusu ÖTV nin gümrüğe değil, ithalatçının KDV yönünden bağlı olduğu vergi dairesine beyan edilmesi ve aynı vergi dairesine ödenmesi gerekmektedir.

IV. Beyanname Verme Zamanı

ÖTV Kanunu ve Uygulama Tebliğine göre; (II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tabi olanlara ait ÖTV beyannamesi, ilk iktisaptan önce, bu işlemlerin yapıldığı yerde tek vergi dairesi varsa bu vergi dairesine, birden fazla vergi dairesi varsa motorlu taşıtlar vergisi ile görevli vergi dairesine verilir. …(II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tabi olmayanlara ait ÖTV beyannamesi ise vergilendirme dönemini izleyen ayın 15 inci günü akşamına kadar, KDV yönünden bağlı bulunulan vergi dairesine verilir.

(II) sayılı liste kapsamındaki mallardan kayıt ve tescile tabi olanlara ait verginin beyanı (2A) numaralı; kayıt ve tescile tabi olmayanlara ait verginin beyanı ise (2B) numaralı ÖTV Beyannamesi ile yapılır.

ÖTV Uygulama Tebliğinde; “Kayıt ve Tescile Tabi Olmayan Taşıtlara Ait ÖTV Beyannamesinin Elektronik Ortamda Gönderilmesi” imkanı da sağlanmıştır. Tebliğe göre, söz konusu (2B) numaralı ÖTV Beyannamesinin ithalatçılar tarafından satışın yapıldığı (faturanın düzenlendiği) ayı takip eden 15 inci günün akşamına kadar, KDV yönünden bağlı bulunulan vergi dairesine verilir ve aynı sürede ödenir.

Başka bir deyişle, gümrük idaresine gidilerek ithalatın yapıldığı GGB nin düzeltilmesi ve cezalı ÖTV  ödenmesi söz konusu değildir.

1. Sonuç

Yukarıda ayrıntılı olarak izah edildiği gibi, (II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tabi olmayan araçlara ait ÖTV nin ithalatın yapıldığı gümrük idaresine değil, satışın yapıldığı (faturanın düzenlendiği) ayı takip eden 15 inci günün akşamına kadar ithalatçının KDV yönünden bağlı bulunulan vergi dairesine (2B) numaralı ÖTV Beyannamesi ile elektronik ortamda beyan edilmesi ve aynı sürede ilgili vergi dairesine ödenmesi gerekmektedir.

2016-03-14 16:34:09